16-01-2024

Voor nieuwe perspectieven moet je eerst het verleden onder ogen komen

Een interview met Erik Snel, de schrijver van Dit is van ons

Voor nieuwe perspectieven moet je eerst het verleden onder ogen komen

Op zaterdag 6 april staat Theatergroep Aluin met de voorstelling Dit is van ons in onze zaal. Dit is van ons is een hilarische en schrijnende confrontatie met een omstreden voorouder en het begin van een serie donkere bladzijdes uit onze geschiedenis. Aluin staat voor oersterke verhalen. We vroegen Erik Snel, de schrijver van Dit is van ons, wat vragen over dit oersterke verhaal.

Koop hier je tickets

Wat inspireerde jullie om een voorstelling te maken over J.P. Coen?
J.P. Coen staat voor alles wat geweest is. Voor een koloniale houding, voor een imperialistische houding, voor een rigide economische profijtbeginselhouding. En voor een kapot klimaat en een ongelijke wereld. En deze tijd vraagt om nieuwe perspectieven. Maar daarvoor moet je eerst het verleden onder ogen komen.

In de tekst wordt er een verband gelegd tussen het hedendaagse activisme en 17e-eeuws kolonialisme. Hoe ben je op het idee gekomen om activisme en kolonialisme in de voorstelling te gebruiken?
Dat idee is vooral van regisseur Victorine afkomstig. Het is haar idee om er een laag in aan te brengen van GenZ en Boomers en het onbegrip dat ze voor elkaar hebben en de strijd tussen hen.

Activiste Just speelt een belangrijke rol in het verhaal. Wat voor personage is zij en waarom hebben jullie gekozen voor een vrouw met de naam Just?
Zij is een grondig onderzoeker met een enorm groot rechtvaardigheidsgevoel. Daarin sleept ze haar omgeving mee en verliest ze gaandeweg de realiteit een beetje. Uiteindelijk is ze net zo dominant in haar strijdbaarheid als J.P. Coen. Just is niet alleen afgeleid van rechtvaardigheid (Justice) maar ook van Justine, een pseudoniem voor de activistische schrijfster Carrie van Bruggen begin vorige eeuw.

Voel je bij het schrijven van een voorstelling met deze thematiek een maatschappelijke druk? 
Ja, hier zijn felle discussies over, en met Ik zeg toch Sorry hebben we gemerkt dat we een verantwoordelijkheid hebben, we kunnen mensen tot andere gedachten brengen, maar dat voelt ook een beetje zwaar.

Deze geschiedenis is voor jou ook een persoonlijke geschiedenis. Hoe is het voor je familie dat je hier en voorstelling over maakt? 
Verontrustend. Bij sommigen, bij anderen zijn de schellen al eerder van de ogen gevallen. Maar wat de geschiedenis van mijn grootouders betreft zal mijn moeder zich misschien een beetje schrap zetten en mijn nicht in Hoorn is bang dat we het beeld van J.P. Coen gaan slopen.

Werkt deze geschiedenis nog door in het heden? 
Zeker, in de strijd in Hoorn om het standbeeld, in de vraag van ‘nieuwe’ Nederlanders om erkenning van hun pijn, in ons idee dat de wereld van ons is (zie alle pedante pogingen de wereld onze ideeën op te leggen, het Nederlandse vingertje.), in het idee dat de geschiedenis een afgesloten verhaal is, terwijl alles met elkaar te maken heeft, in hoe we Europa willen vormgeven. (Liefst alleen rijke betrouwbare partners).

Ik zeg toch Sorry werd bezocht door Mark Rutte. Aan wie zou je Dit is van Ons het liefste willen laten zien?
Aan alle kille economen van ons land, aan veteranen die gebruikt zijn in de politionele acties, aan alle bewindslieden die stiekem nog denken dat we in het westen superieur zijn aan volkeren in andere continenten, aan iedereen die het vanzelfsprekend vindt dat hij/zij/hen hier in vrede en welvaart leeft, aan iedereen die denkt dat we onze rijkdom eerlijk hebben verdiend.

Jullie hebben ik zeg toch sorry gemaakt over het slavernij verleden en Dit is van Ons over VOC kopstuk J.P. Coen. What’s next?
In de komende tijd gaan we o.a. verder op het klimaat waarbij de Olympische goden staan voor de grote vervuilers.

Heeft het maken van deze voorstelling jullie een andere blik op de geschiedenis gegeven, en hoe?
Ja, mijn idee over Nederland is nog verder afgebrokkeld. We zijn een land dat al eeuwen in een geldreflex ten koste van alles zit.

Mogen we J.P Coen nog een held noemen? 
Nee. Dat is hij nooit geweest.